WP 57

Country

Title: [SW Country] WP 57
Posted by/on:[AAJ][22 Aug 2000]

Warsidaha Puntland

Tirsi 57

Axad 20 Agoosto 2000

_________________________________

T U S M A D A

Wasiirka ARRIMAHA GUDAHA OO SOO SAARAY wareegto No:-985/2000 ( Bogga 5AAD)

WASIIR KU XIGEENKA WARFAAFINTA OO LA SHIRAY MASUULIYIINTA IYO SHAQAALAHA WASAARADA - Bogga 5aad

WAXQABADKII MADAXTOOYADA D.G.P/LAND IYO AGAASIMADA HOOS YIMAADA (BOGGA 2AAD-3AAD-4AAD.

XAQIIQDA JIRITAANKEENA (BOGGA 7AAD)

WARGELIN:-BOGGA 6AAD)

HAWEENKA IYO MASAYRKA (BOGGA 8AAD)

SHIRAR AY ISKA KAASHANAYEEN WASAARADA ARRIMAHA GUDAHA IYO HAY'ADO CAALAMI AH(BOGGA 6AAD.)

JID LA WAAYAA JAAHWAREER DHIGAY(BOGGA 78AAD)

_______________________________________________________________

WAX QABADKII MADAXTOOYADA DGPL IYO AGAASIMADA HOOS YIMAADA

Madaxweynaha Dowlad Goboleedka Puntland Mudane Cabdullaahi Yuusuf Axmed oo da'diisu 60 lixdan sano kor u dhaafsiisan tahay, wuxuu isku-celcelinta (Average) maalintii shaqeeyaa 19 (sagaal iyo toban) saacadood, Dalalka horumaray madaxweyneyaasha iyo Prime-minister-radu iyo siyaasiyiinta kale, sida Madaxda Axsaabta, aala ma shaqeeyaan, wax ka badan 10 (toban) saacadood maalintii, ha yeeshee madxweynaha Dowlad Goboleedka Puntland duruufta dalka ayaa ku khasbaysa inuu saacadahaas aad u badan shaqeeyo… waa dhab inay fiicantahay in Madaxdu hesho nasniin fiican oo maskaxda iyo jidhka labadaba, weliba Madaxda Adduunka Horumaray waxaa loo sameeyaa meelo iyo barnaamijyo loogu talo galo nasashadooda, waase arrimo aan hadda ku jirin qorsheyaasha D.G.Puntland su'aashu waxay tahay sannadka 5aad iyo sannadka 6aad ee D.G. Puntland, ma laga rajo-qabi-karaa in Madaxweyneheedu shaqeeyo saacado ka yar kuwa uu hadda shaqeeyo??? Hubaal saacadaha Madaxweynaha Dowlad Goboleedka Puntland, hadda shaqeeyaa waxay, u kala-qaybsamaan inta badan:-

B- Akhriska dokumentiga Xafiiska Madaxweynaha soo gaadha, go'aan ka qaadashadiisa iyo jidmarinta go'aammadaas.

T- Kulammada uu la yeelanayo Hawlwadeennada xafiiskiisa (Agaasimeyaasha Guud ee Madaxtooyada iyo xog-haynaha kala duwan ee Madaxtooyada iyo in uu dhegeeysto warbixino hooda faahfaahino- hooda iyo tilmaamo iyo talo-siintooda iyo ku daba-galkooda hawl-fulinta.

J- Kulammada uu sida gaar-gaarka ula yeelanayo Madaxda qaranka ee kala duwan, ee la xiriira shaqooyinkooda iyo hawlfulintooda heer kasta ha noqotee.

X- La kulanka Madax-dhaqameedka D.G. Puntland, kuwaas oo aad u farabadan (Inkata oo Wasiirka Arrimaha Guduhu yeesho qaabbilaaddooda koowaad arrimo badan oo howlo-hooda khuseeyaan ku ekaadaan Wasiirkaas iyo Wasaaraddiisa).

Kh- Qaabbilaadda qof-qof raba inay madaxweynaha si shakhsi ah oo gaar ah ula kulmaan, ama dan-guud ha ka

hadlayeen ama mid gaar ahaaneede.

D- Qaabbilaadda wufuudda ka socota qaybaha kale ee dalka soomaaliyeed, kuwaas oo wejiyo iyo sifooyin badan oo kala duwan leh.

R- Qaabbilaadda ajnebiga, wufuud, hay'ado iyo joornaalistayaal intaba.

S- Ka qaybgalka xafladaha iyo furitaanka mashaariicda qaarkeed, sida isboortigii Gobollo badan oo soomaaliyeed ku yeesheen Magaalada Garoowe bilowgii sannadkan 2000.

Sh- Howlaha Barlamaanka:-

Kulammada uu la yeesho Guddiga Joogtada ah ee Barlamaanka.

Kulamo gaar ah oo dhex mara Madaxweynaha iyo Golaha Barlamaanka oo dhan.

Qaabbilaadda gaar gaarka ah ee xubnaha Golaha Wakiillada.

Dh- Shirarka Golaha Wasiirrada, kuwa caadiga ah iyo kuwa aan caadiga ahayn.

Isku celcelinta shirarka Golaha Wasiirradu waa labadii toddobaadba saddex jeer.

AGAASIMAHA GUUD EE MADAXTOOYADA.

Agaasinka Guud ee Madaxtooyada:-

B- Wuxuu Qaabbilsanyahay Agaasimidda iyo fulinta hawlaha Madaxtooyada oo dhan guud ahaan.

T- Isla markaas waa xog-haynta guud ee Madaxtooyada Xafiiskaasi wuxuu shaqeeyaa waqti ka badan inta Madaxweynuhu shaqeeyo, sababtuna waa wax la fahmi-karo marka loo fiirsado dabeecadda shaqada xafiiskaas.

Agaasinka Guud ee Madaxtooyada ee Xiriirka Ururrada Isbaahaysiga:-

Wuxuu Madaxtooyada u qaabbilsanyahay xiriirinta hawlaha Ururada Isbahaysiga nabadda Soomaaliyeed (Somali Peace Alliance), Isbahaysigaas oo magaalada Garoowe lagu assaasay sannadkii 1998, waxaa ku wada jira dhowr awoodood oo isu kaashada howlaha Dib-u-heshiisiinta soomaaliyeed iyo dib-u-soo-nooleynta qarankii soomaaliyeed ee burburay.

Garyaqaanka Guud.

Dhismaha xafiiska Garyaqaanka Guud waa:-

B- Garyaqaanka Guud.

T- Ku-xigeenka Garyaqaanka Guud ee Arrimaha Shuruucda.

J- Farsamayqaanka Bulatiinka.

Kh- Xog-haynta xafiiska Garyaqaanka Guud.

Shaqaalaha Xafiiska.

Guud ahaan howlaha xafiiska Garyaqaanku fuliyo waxaa ugu badan.

B- Talo bixin-siinta dawladda dhinaca shuruucda.

T- Sii lafa guridda shuruucda xukuumaddu u waddo inay horgeyso Barlamaanka.

X- Difaaca sharci ee danaha Dowladda.

Kh- Xafiisku muddadii gaabnayd ee uu jiray wuxuu daafacay 8 (siddeed) kiis oo dawladdu daraf ka tahay badankodana u ku guuleystay.
HAY'ADDA QORSHEYNTA.

(Agaasinka-Guud Qorsheynta).

Hay'addaas oo ah mid toos u hoostimaadda Madaxtooyada, markii la abuuray, waqti hadda laga joogo labo sano, waxay waqtigaas diyaarisay barnaamij ku talo-gal ah oo horumarineed, kuna habaysan saddex sannadood ujeeddadiisuna tahay diyaarin qorshe dhaqan dhaqaale oo lagu horumarinayo horumarinayo ama dib loogu abuurayo, dhammaan adeegyadii bulshada, sida Caafimaadka, wax-barashada, biyaha kalluumeysiga, xoolaha, deegaanka, waddooyinka, Airports iyo dekedaha.

Hay'addu iyadoo ka duuleysa qorsheheedaasi waxay diyaarisay 47 (Afartan iyo toddoba) Mashruuc oo ku kala salaysan qaybaha kor ku xusan; waxayna qoraal buug ah (Book-let) ka sameysay 17 (Toban iy toddoba mashruuc) oo horseed u 47da mashruuc. 17ka mashruuc ee horseedka ah waxaa la geliyay qoraal lagu magacaabo nuqullka labaad (Last Draft), 30 ka mashruuc ee kalena waxaa laga Eeg Bogga xigga

Warsidaha Puntland Tirsi 57 Axad 20 Agoos 2000 Bogga 3

Ka yimid Bogga 2aad

geliyay qoraal magiciisu yahay nuqulka 1aad (First Draft).

Diyaarinta Mashaariicdaas waxaa gacan ka bixiyay khubaro ka socota Hay'adda UNDP/CBF, waxaana mashaariicdaas loo kala shaandheeyay sida ay mudnaanta u kala leeyihiin iyadoo la raacayo barnaamijka xilliga kala guurka ee dawladda Puntland.

17ka Mashruuc ee horseedka ahi waxaa ay isugu jiraan Mashaariic horumarineed ee Caafimaadka dadka iyo xoolaha, ilaalinta nabaad-guurka deegaanka, kaabayaasha dhaqaalaha (Infra-structure), kor-u-qaadidda kartida waxqabadka shaqada.

Mashaariicdaas kuwa ugu danbeeya waxaa deeq-bixiyeyaasha loosoo gudbinddoonaa ugu danbeyn September 2000 (haddii Alla Idmo).

Waxaa hubaal ah in mashaariicdaas wax-ka-beddelido-onaan dhaqaalaha waddanka haddii loo helo maalgelin, gudaha ah iyo mid dibadda ah (Internal and External Aid), Hay'adda waxay kale oo hadda gacanta ku haysaa diyaarin xog buuxda ee xaaladda maciishadda dalka (Cost of Living) iyadoo xogtaas laga soo ururinayo magaalooyinka waaweyn ee Puntland, sida Garowe, Bosaaso, Gaalkacayo, Las-conod iyo Baran, ka dibna loo bandhigiddoono cid kasta oo ay khuseeyso, Qaab-dhismeedka Hay'addu wuxuu ka koobanyahay Agaasinka Guud iyo saddex waaxood oo kala ah waaxda Qorshaynta, Waaxda mashaariicda iyo waaxda tiro koobka iyo cilmi-baarista.
AGAASINKA GUUD EE SHAQADA IYO SHAQAALAHA

Waxqabadkii Agaasinka Guud ee Shaqada iyo Shaqaalaha ee muddadii u dhexaysay September 1999 ilaa Julay 2000, waxaannu halkan kaga xusaynnaa arrimaha soo socda:-

Shuruucda Shaqaalaha iyo

Qawaaniinta la xiriirta.

B- Agaasinka Guud isagoo ka ambaqaadaya Axdiga Dowlad Goboleedka Puntland oo oggolaady in lagu dhaqmo shuurcdii shaqada iyo shaqaalaha ee soomaaliya kuwa aan ka hor imanayn diinta Islaamka iyo shuruucda Puntland, wuxuu diyaariyay oo dib-u-habayn ku sameeyay shuruucda noocaas ah oo ku habboon in DGPuntland ku dhaqanto iyado la waafajinayo awoodaha iyo magac masuuliyadeedka D.G Puntland, shuruucdaas.

Dib loo habeeyay waxaa ka mid ah:-

Soomaali Service Law No.5 oo soo baxay 2/2/1980.
Somali Labour Code law No. 65 soona baxay 1969/1972

Shaqo Qorista:-

B- Agaasinka Guud ee shaqada iyo Shaqaaluhu wuxuu tallaabooyin habboonaa ka qaaday hubinta in qaabka shaqo-qorista Hay'adaha dowladdu uu waafaqsanaado shuurcda dawladda.

T- In Hay'adaha aan ahayn kuwa dawladda shaqo-siintoodu ay ahaato mid ku salaysan shuruucda Dowladda Puntland.

J- Tababbarrada.

Agaasinka Guud wuxuu tabbbarro kal duwan u furay shaqaalaha D.G Puntland tababbaraad waxaa ka mid ahaa kuwo ku saabsanaa:-

Maamulka iyo maareynta, qorshaynta, daraasadaha mashaariicda, tiro koobka (Basic Statictics), Computerka iyo Xisaabaadka dawladda hoose (Municipality Accounts) iyo qaab-xafiiseedka (Office proceture)

Agaasinka Guud wuxuu shaqaalaha DGPuntland u qorsheeyay tababbarro xirfadeed iyo abuuritaanka mac-hadka tababbarka shaqaalaha oo la filayo inuu dhowaan hirgalo.

X- Dib-u-qaabaynta Wasaaradaha iyo hay'adaha D.G Puntland.

Agaasinka Guud ee shaqada iyo shaqaaluhu Hay'adda UNDP/CBF ayuu ka helay 4 (afar) khabiir oo ka kaalmeeya Dib-u-qaabaynta wasaaradaha iyo Hay'adaha D.G. Puntland.

Khubaradaasi waxay Agaasinka Guud gacan ka siiyeen fulinta hawlo ay ka midyihiin:-[

Ku tababbar goobta shaqo (on the Job training).... dib-u-qiimeynta qaab-dhismeedka Wasaaradaha iyo Hay'adaha qeexidda shaqada cayimidda, Jagooyinka Muhimka ah ee Wasaaradaha iyo Hay'adaha ururinta C.V-yada, ogaalka shaqaalaha dheeriga ah... ogaalka shaqaalaha dhiman.... ogaalka leh xirfadha gaarka ah....isu dheelli-tirnaanta dhaddigga iyo labka (Gender-Balance).... tababbarrada lagu hormarinayo xirfadaha shaqaalaha....waxaa dib-u-qaabayntooda la dhammeystiray Agaasinka Guud ee shaqada iyo shaqaalaha Agaasinka Guud ee qorshaynta Wasaaradaha Hawlaha Guud.

Xannaannada Xoolah, Beeraha iyo deeganka.... Caddaaladda Ganacsiga....Arrimah Bulshada iyo Agaasinka Guud ee miiro-saarka....Afarta khabiir, labo ayaa joogto ku noqondoona kaalmeynta Agaasinka Guud ee shaqada iyo Agaasinaka Guud ee Qorshaynta....

5. Kormeerka:-

Agaasinka Guud wuxuu dhammaan gobollada D.G Puntland u habeeyay kormeereyaal hubiya in hawlaha wasaradaha iyo hay'adaha kale ee Puntland u socdaan qaab waafaqsan nidaamka u yaal shaqada D.G Puntland.

6 Tiro koobka Shaqaalaha:-

agaasinka Guud ee shaqadu wuxuu sameyay tiro-koob shaqaalaha D.G Puntland, natiijadiina waxay muujisay:-

B- Shaqaalaha D.G Puntland 610 (Lix-boqol iyo toban ) qof

T- Waxaa haween ah 48 qof, tiradaas oo ah 7.7%. Eeg Bogga xigga

Warsidaha Puntland Tirsi 57 Axad 20 Agoos 2000 Bogga 4

Ka yimid Bogga 3aad

J- Darajooyinka Haweenku gaadheen waxaa ay u badan yihiin karraani iyo madax-qaybeed.

X- 39 Gabdho dhallinyaro ah ayaa tababbar sannad ah ku dhammeystay mac-hadka tababbarka.

Kh- 14 Gabdho dhallinyaro ah ayaa qaatay tababbar ah 6 bilood.
7- Hab-sami-u socodka shaqada:-

marka laga reebo maalmaha fasaxa ah, saacadaha shaqada ee D.G Puntland waa 8 (siddeed) saacadood maalintiiba iyo 48 saacadood toddobaadkiiba.

Agaasinka Guud wuxuu dejistay hab uu ku ilaasho hab-sami u socodka shaqada hay'aduhu.
8- Guryaha Shaqaalaha:-

Agaasinka Guud wuxuu tiro koobay Guryaha Shaqaalaha; wuxuuna u qorsheeyay dayactirka qaarkood u baahanyahay.
9. Sandduuqa Shaqaalaha:-

ka dib markii uu Golaha Wakiilladu ansixiyay sharciga sandduuqa shaqaalaha; Agaasinka Guud wuxuu bilaabay hirgelinta sandduuqa shaqaalaha.
10- Murannada ka dhasha goobaha shaqada:-

xal u helidda khilaafaadka ka dhasha goobaha shaqada ayaa ka mid ah xilka Agaasinka Guud ee shaqada iyo shaqaalaha, wuxuuna ka hawlgalay meelo badan oo goobaha shaqada iyo khilaafaad ka dhashay.
11- Qalabaynta Xafiisyada:-

Xagga qalabaynta Xafiiska Xarunta, Agaasinaka Guud wuxuu la

kaashaday Hay'adda UNDP/CBF.

12- Aqoonsiga Shaqaalaha:-

Agaasinka Guud wuxuu qorshaystay ameynta warqadaha aqoonsiga shaqaalaha.

AGAASINKA GUUD EE MIINO-SAARKA, DHAQAN-CELINTA IYO DIB-U-DEJINTA

Xilka Agaasinkan Guud, waxaa ka mid ah:-

B- Inuu miinooyinka iyo waxyaabaha kale ee qarxa ka saaro deegaanka Dawlad Goboleedka Puntland, ku waasoo khatar joogto ah ku haya isku-socodka, daaqsinta iyo nabadgelyad.

T- Inuu barnaamij hub-ka dhigis ka sameeyo dhammaan deegaannada Maamulka Puntland.

J- Dhaqan-celinta dadka burburku nolosha toosan ka marin habaabiyay sida dhallinyarada hubaysan.

X. Dib-u-dejinta dadweynha brakacay.

Haddaba sida muuqata hawlaha Agaasinkan badankoodu kuma jirijirin barnaamijyadii iyo hawlgalladii Dowladihii hore ee soomaaliya, arrintaasina waxay Agaasinkan ka dhigtay mid hawlihiisa ka bilaabaya meel eber ah, isla markaasna aanu jirin dokumenti hore oo la raad-raacayaa.

Agaasinka Guud oo si asaasi ah ugu baahnaa, awood dadeed (Manpower), awood dhaqaale iyo qalab (waxaa muuqata inuu dadaal ku fuliyay hawlaha bilawga sida:-

B- Qalabaynta Xafiisyada.

T- Diyaarinta Dokumentiga shaqada.

J- Diyaarinta Mashaariicda.

X- La xiriirka Hay'ada hawl fulintu u baahantahay (Gudo iyo dibadba)

MIINO-SAARKA.:-

Agaasinka Guud wuxuu dhinaca hawlaha Miino-saarka kala xiriiray hay'ado dibadeed oo ay ka mid yihiin:-

USAID, NORWEGIAN People's Aid, UNICEF, UNDP, CIVIL PROTECTION DANIDA iyo kuwa kale.

Waxaa dhawaan mashruuc Miino-saar ah ogolaatay Hay'adda USAID, waxaana la filayaa in howlgalku bilaabmo dhawaan.

DIB-U-DEJINTA:-

Agaasinka Guud waxay howlaha dib-u-dejint iska kaashadaan Hay'adaha UNHCR iyo WFP. Waxaa dhawan deegaanada Puntland dib-u-dejin loogu soo celiyay dad gaaraya kun qof, waxaa wada hadal ka socdaa soo celinta qaybo hor leh oo raba inay ka soo noqdaan Kenya iyo Yemen.

DHAQAN-CELINTA:-

Agaasinka Guud wuxuu dhaqan-celinta u diyaariyay Mashaariic kala duwan oo ay ku jiraan qaar farsamo iyo qaar ganacsi, sida:-

Barashada Korontada, Nijaaradda ama Dhismaha ....Mashaariic dhaqaale abuur (Income-generation Programmes).

Mashaariic dayn yar yar (Small Scale loans) xirfadaha ka faa'iidaysiga khayraadka badda.

Hay'adda Civic Protection waxay Agaasinka Guud soo gaarsiisay Dokumenti muhiim ah oo muujinaya khibradihii laga helay dib-u-jinta dalal badan oo adduunka ah waxayna balanqaadday wax la qabad iyo kaalmo waxaa jira Hay'ado kale oo ballanqaaday gacansiin iyo kaalmo.

FIIRO GAAR AH:-

Waxaannu Cadadyada danbe ee Warsidaha ku soo bandhigi ddoonnaa (Haddii Alla Idmo) waxqabadkii Agaasinnada Guud ee Madaxtooyada ee kala ah:-

Tamarta iyo Khayraadka Dabiiciga ah.

Xriirka Dibada iyo iskaashiga Caalamiga.

Qandaraasyada

Warsidaha Puntland Tirsi 57 Axad 20 Agoos 2000 Bogga 6aad

SHIRAR AY ISKA KAASHADEEN WASAARADDA ARRIMAHA GUDAHA IYO HAY'ADAHA UNCU/UNDP IYO FSAU OO LAGUKALA QAYBTAY GAROOWE IYO JARRIIBAN.

Shir ay iska kaashadeen Wasaaradda Arimaha Gudaha iyo Hay'adaha UNCU/UNDP iyo FSAU oo loogu hadlayey ka hortagga iyo u diyaargarowga Masiibooyinka ayaa lagu qabtay degmada Jarriiban 9kii bishii luulyo, shirkan wuxuu daba socdey shir midkan ka horreeyey oo ku saabsanaa isla-qorsheynta u diyaargarowga iyo ka-hortagga abaaraha oo bishii Abriil 3-4 lagu qabtay Garoowe, kaasoo qayb ka ahaa barnaamij taageero ka haysta Guddgia iskuxirka Kaalmada (SACB).
SHIRKA GAROOWE:-

Shirka lagu qabtay Garoowe 3-4 bishii Abriil oo si weyn looga soo qayb galay, waxaa isugu yimid in ka badan 50 qof oo isugu jirey Xubno dowladeed oo ay hormood ka tahay Wasaaradda Arrimaha Gudaha oo shirka guddoomineysay, wakiillada hay'adaha Qaramada Midoobay ee jooga Puntland, Ururada Caalamiga ee aan dowliga ahayn iyo kuwa deegaanka (NGOs), wakiilo ka socdey bulshada oo kaalin kasoo qaatay wax ka qabadkii abaartii kal hore iyo qaar ka socdey beelaha reer miyiga.

Mararka qaarkood, markey muuqdaan astaamaha dhibaatooyink dhici kara, u qaybsanaha xagga xaaladda cunada ee Wasaaradda Arrimaha Gudaha ayaa mas'uul ka noqon doona heegaan gelinta waaxyaha iyo Wasaaradaha ay hawshu khuseyso iyo xiriirinta beesha caalamka. Waxaa kaloo hawsha u-qaybsanaha ka mid noqon kara in uu magaca Wasaaradda ku dalbo shirar xiririneed oo ay dhibaatooyinka soo fool yeesha kaga wada hadlaan hay'adaha caalamiga iyo kuwa maxalliga iyadoo loo marayo Qaramada Midoobay, Dalladda Ururada caalamiga ee aan dowliga ahayn iyo wakiillo-beeleed oo ka socda goobaha dhibaatadu ka jirto haddii loo baahdo.

Haddii ay muuqdaan dhibaatooynka waaweyn oo leh calaamadaha

tusayaasha dhibaatooyinka dhici kara, Maamulka Puntland, isagoo u sii maraya shirarka xiriirinta iyo isku xirka, wuxuu hormood ka noqon dooonaa asaasidda xoog-shaqo (Joint task force) oo ay u dhan yihiin dhammaan saamileyda fulinta wax-qabadka. Haddii loo baahdo qorshe-hawleed lo dhan yahay iyo diyaarinta qoraal (qiimayn) ku saabsan dhibaatada, JTF ayaa samayn doona qiimayn iyo qiyaas loo dhan yahay oo lagu sameeyo goobaha dhibaatadu ku dhufatay, iyadoo lasoo saarayo qayla-dhaan xambaarsan falanqayn ku saabsan mashaqadaas.

SHIRKII XOOLO-DHAQATADA JARIIBAN:-

Degmada Jarriiban ayaa loo gartay in ay noqoto madasha shirkan, taasoo waafaqsan talooyinkii kasoo baxay shirkii Garoowe, maadaama ay ahayd goobtii ay sida ba'an abaartu ugu dhufatay 98/99. Reer Jarriiban waxay horay firfircooni uga muujiyeen hal-abuurkooda heer bulsho ee ku wajahan wax-ka-qabadka abaarta iyo ka-hortaggeeda.

Shirkan iyo kii ka horreeyeyba waxaa hagayey "Xarunta Cilmibaarista Horumarka iyo Nabadda" oo beddeshay mashruucii (Beelaha Dagaalladu Burburiyeen) iyadoo kii lagu qabtay Jarriiban uu guddoominayey duqa degmada Jarriiban, waxaana kasoo qayb galay in ka badan 40 qof oo isugu jirey xubnaha maamulka degmada, u qaybsanaha maamulka Puntland xagga xaaladda cunada oo ka tirsan Wasaaradda Arrimaha Gudaha, wakiilo beeleed oo ka kala yimid

dhammaan tuulooyinka muhimka ah ee degmada Jariiban, wakiillo ka socdey reer guuraagii ku cayrtoobey abaarta iyo wakiilo ka kala socdey hay'adaha ajnabiga ee dalka deggan.

Guud ahaan shirarkaas lagaga hadlayey ka haortagga iyo u-diyaargarowga masiibooyinka waxay qayb ka yihiin dadaal ballaaran oo ay Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Hay'adaha ay hawshani khuseyso ku diyaarinayaan qorshe ku talagal ah oo muddada dhexe ah oo lagaga hortago ama loogu diyaargaroobo masiibooyinka. Dhammaan talooyinkii shirarkaas lagasoo jeediyey waxaa lasoo saaray iyagoo qoraal ah.

WARGELIN

Waxaa dhammaan lagu wargelinayaa Hay'adaha Dawlada iyo dadweynaha Soomaaliyeed in xarunta Wakakaalada wararka Puntland (PUNA) laga furay magaalada Bosaso.

Dhismihii hore ee Wakaaladii wararka Soomaaliyeed (SONNA) oo ku yaal agagaarka Hotel huruuse dhanka Qorax ka soobaxa.

Hadaba waxaa lagu wargelinayaa Gobolada iyo Degmooyinka in ay la soo xiriiraan Wakaalada, waxayna kala soo xiriirayaan Tell 252-253-6686 Bosaaso.

Warsidaha Puntland Tirsi 57 Axad 20 Agoos 2000 Bogga 7aad

ASALAAMU CALAYKUM

(BOOSTA AKHRISTAYAASHA)

(JID LAWAAYAA JAAH WAREER DHIGAY)

waxaa dhammaaday dheeshii laalka oo ka socotay Jabuuti, shirkii carta ka socday wuxuu u ekaa thiyooriyadii shuuciga oo marka buugagooda la akhristo wanaagooda aadan ka tegi karin, hayeeshe baraatiko marka la dhex-galo, ay noqonayso dhibaato aduun ruux dhex-galay (dabnaar ah iyo olol cagaha ladoontay) asaaskii shirka amaba bilowgii shirku wuxuu ahaa mid aad u wacan oo loo wada riyaaqay, in yar dabadeed arin kale ayuu isubadelay oo aan loobogin, Ilaahayow sharkiisa naga hay.

Waxaynu la soconaa Afrikaanka in loo garaaco durbaan marka ladoonaayo in laysugu yeero, taasu waa dabeecada lagu yaqaano Qaaradan, oo ay hido iyo dhaqan u leedahay, inkastoo aan moodi jirey Soomaalidu arintaas in ayan ku xeel-dheerayn, hadana waxaa cadaan ah in aayan ka duwaneyn deriskooda ay qaarada ku wada nool-yihiin.

Waxaa hubaal ah in ay arintu tahay (Meel aan loo hubin looma haadashow) arrinta waxaa sidaas ka dhigay shirkii sida hawsha yar leysugu yimid oo aan aad loo lafagurin, lagana fekerin wixii uu ku danbeyn doono, ummadda soomaaliyeed way u baahan tahay in ay hesho Qaran- nimadeedii iyo mid-nimadeedii, wana lagama maar-maan, balse see lagu helaaya?

Ismaaciil dani kama hayso hooy-gooda iyo hab u socodkooda mar haduu wax u hadoodiley, waayo horaankii ayuu ummadda soomaaliyeed wadiiqo halowsan u horseeday, habkii xaqa iyo xaqiiqdana ka leexiyey, xaqiiqda halagu noqdo.
Waxaa qoray (Xasan Yuusuf Kaarshe)

XAQIIQADA JIRITAANKEENA (Qaybtii 2aad)

SHIRKA JABUUTI.

Shirka Jabuuti dariiqii uu u maray nabadaynta iyo dib u dhiskii qaranka soomaaliyeed ma u muuqdaa mid danteenna ah oo xambaarsan guul soomaaliyeed? Mise waa bur burkeenna? Soomaaliyeed gaar ahaan inta iftiinku u baxayo oo ku guulaystey nabadda iyo maamulka oo aynu ka midka nahay.

Markii la eeggo Hindisihii Madaxweynaha Jabuuti ee Dawlad ka dhalinta soomaaliya ee deg degga ahaa ee uu ku dhawaaqay, soomaalidu waxay u aragtay Hindisahaas mid lagu gaari karo guul soomaaliyeed aad iyo aad baana loo soo dhaweeyey Gaar ahaan Reer Puntland markii horeba shacbi iyo dawladba waa taageereen waxaase lama filaan noqotay iyo u qaadan waa tallaabooyinkii ka dambeeyey ee uu ku tallaab saday shirka Jabuuti oo ka dhan ah Hindisihii Madaxweynaha Jabuuti uu ku dhawaaqay waxaa la yiri (COLBA NIN AADAN MOODAYNIN BAA KUU CADAAWA AH EE CIRIBTA IYO FAYSHUU KU GOYN KII CID KUU XIGA) WAXAA KALOO LA YIRI BOORAAN AFKII LAGA QAFILEY QAMARNA HOOSEEYO MAANAA MINDIYAHA LAY QORSHAA LAYGU QALI DOONO.

Soomaaliya oo muddo 10 sanno ah ku jirtey Burbur kala googoyay dal iyo dadba oo kala noqotay saddex qaybood oo kala ah.

Kuwo wali ku jira mugdigii Burburka oo isgumaadaya walina xabadii ka socoto.

Kuwo dalkoodii iyo maalkoodii looga haysto xoog oo aan naloshoodu sinaba ahayn oo kii ka haystey ku dhabi li sanayo sida awr baarqab ah.

Shirka Jabuuti ma waxaa u hawl yaraatay Haddii la damcay in laysku keeno soomaaliya in laga bilaabo kuwii ka soo baxay mugdigii burburka oo ku guulaystay nabadii iyo maamulkii ee dhistay maamulada dawliga ah ee Puntland iyo Soomaaliland in dib loogu celiyo Mugdigii bur burka oo lala simo Halka ay wali haraaga ku yihiin Qaybihii kale ee Soomaaliyeed oo ah Godka Madaw ee baaba iyo bur burka soomaali weyna lagu wada qiiymeeyo mid ka soo wadasan qaadda hoos iyo Godkaas (Waxaa la yiri DOQON BAA GOD LABA JEER LAGA WADA QANIINAA).

Puntland iyo shirka Jabuuti, wuxuu ku tallaabsaday shirka Jabuuti inuu meel maran ku qiimeeyo Hididiilada nabada Hannaanka

dawladnimo ee dul harsanaysa reer PL.

Puntland uu kala xiriiro qaab rayid ah oo ah qoys qoys, Gobol Gobol, Degmo Degmo oo dhan ka ah midnimadii iyo waxwada qabsigii Beelihii ku midoobey Puntland.

Shirka Jabuuti wuxuu baal maray Dariiqii saxa ahayd ee mudnayd in loo maro Nabadaynta iyo dib-u-dhiska qarankii soomaaliyeed wuxuuna u muuqdaa mid lagu baabinayo maamulada ka jira soomaaliya maanta, sababtoo ah Haddii la doonayo in soomaaliya laysku keeno waxay ahayd in loo maro kuwa wali ka jira dhibaatada ee is gumaadaya iyo kuwa isku hoos nool ee dal iyo maalba kala haysta dhibaatadooda wax laga qabto lalana soo simo Halka ay marayaan walaalahooda kale ee Puntland iyo Soomaaliland.

Reer Puntland aan isweydiinee shirka Jabuuti ma horumarkeenna mise waa burburkeenna Xaqiiqdu waxay tahay shirka Jabuuti wuxuu doonayaa:-

Inuu Burburiyo Nabadeenna iyo maalkeenna dibna inooku celiyo burbur horle oo dhaliya qax iyo baaba dumarka iyo carruurta Duqowshinku dib u bilaabaan qaxooti iyo barakac.

In aynu baabi inno Maxkamada heenna.

In aynu oodda ka rogno ma xaabiista jeelasha ku xir xiran Tuug Dilaa.

In Dakadeenno dib ugu noqoto Barta Tahriibta gaadiidna ku soo xrian waayo.

In aynu baabi inoo shuruucdeennii aan Dhisanay.

In aan Cirka ku shareero Nabaddii iyo Iskaashgii "Waxwada qabsigii oo aynu islano.

Ka dib inagoo qaawan aynu tagno shirka ody soomaaliyeed, Reer Puntland Danteennu xaggee ku jirtaa, Qaarkeen wuxuu u jidbaysan yahy Shirka Jabuuti Jidbadatani ma saarkii waa moodbaa oo billaawaha laysla dhici jirey ma aanaan garan, saw ma ay naan ogin dumistii Dawladnimadii Soomaaliyeed in ay ahayd mid dibdda laga soo abaabulay hadana la doonayo in been lagugu maaweeliyo iyo wax taraan jirin si ay kuu dhaafaan ummaddihii kaahooseeyey. Haddaba runtu iyo xaqiiqda dhabta ah soo maha mawqifkii xukuumadeenna PL ay ka istaagey shirka Jabuuti Danteenna iyo jiritaankeenna, Cidaase wada mawqifkaas mid ka badalin saw maahan cadawgeenna in bur burinaya Haa, waxaad kaloo xasuusan tihiin Caalamka aynu ku nool nahay waxaa ina kula nool cadaw aan doonayn Nolasheenna, Dhaqan keenna, Diinteenna, Sharafteennan iyo in aynu wax ahaano. (Qore Cawil Buulle)

Warsidaha Puntland Tirsi 57 Axad 20 Agoos 2000 Bogga 5aad

WASAARADDA ARRIMAHA GUDAHA OO SOO SAARTAY RUQSADDA LAGU SOO GELAYO DAWLAG GOBOLEEDKA PUNTLAND EE SOOMAALIYA

(ENTRY VISA)

PUNA GAROOWE 17/8/2000

Wasaaradda arrimaha gudaha iyo Amniga oo soo saartay wareegto, tixraaceedu yahay WAGN/985/2000, soona baxdey 9/8/2000, wareegtadaa oo ku socotey:-

Ku: Dhammaan Madaxda UN-ka ee jooga DG Puntland --Fadhigooda.

Ku: Hay'adaha Midowga Yurub EU Fadhigooda.

Ku: Dhammaan Hay'adaha Samafalka ee jooga Puntland --- Fadhigood.

Ku: Dhammaan Madaxda socdaalka ee Cirka, Badda iyo dhulka Puntland --Fadhigooda.

Waxaaba wareegtadaasi saxiixay wasiirka Wasaaradda arrimaha gudaha iyo Amniga, Mudane C/qaadir Islaan Maxamed, waxayna u qornayd sidatan.

Ruqsadda lagu soo gelaayo D/G Puntland ee soomaaliya (Entry Visa)

Tixraac warqaddii sumadeedu ahayd WAGN/884/2000 ee 30/06/2000, kuna saabsanayd arrinta ujeeddad ku qoran.

Haddaba, maadaama ay idinku muuqatay in waqtigu dheeryahay, sdaad ogtihiin ayuu dhicin Vise aad soo codsateen oo xafiiskaan diin kaga daahay, cabashooyin badanna ay idiinka timi.

Sidaas darteed, waxaa la dinla

socodsiinayaa in sidaan hoos ku qoran lagu dhgay oo wareegtadii hore wax laga bedelay.

Dadka haysta Diplomatic Passport iyo madaxda sare ee Hay'adaha caalamiga ah waxaa wasaaradda lagu soo wargelinayaa imaatinkooda Dalka Dawlad Goboleedka Puntland muddo 48 saacadood ah ka hore.

Khubarada Ajnebiga ahaa shaqada caadiga ah ugu imaanaya Hay'adaha dhammaantood, waxa wasaaradda lagu soo wargelinayaa imaatinkood dalka Dawlad Goboleedka Puntland, muddo aan ka yarayn 3 (Saddex) cisho ka hor.

Dadka Ganacsig u imaanaya oo ajnebiga ah, dalka Dowlad Goboleedka Puntland, waxaa Wasaaradda lagu soo wargelinayaa imaatinkooda muddo aan ka yarayn 5 (Shan) cisho ka hor.

Wixii hawl deg-deg ah ee Hay'adaha kor ku xusan la soo gudboonaada (Emergency) waxay Wasaaraddu diyaar u tahy xal u helideedda.

Hadaba, dhammaan xafiisyada ay warqaddani sida tooska ah ugu socota, waxaa lala socodsiinayaa inay dhowraan sharciga dalka Puntland uyaal, isla marahaantana waxaa laga codsanaya inay codsiga soo gelintaanka ku soo caddeeyaan JENARAALITA Qofka ay u soo codsanayaan soo gelitaanka Dalka, meesha uu ka soo kicitimaayo iyo shaqooyinkiisa.

WASIIR KU XIGEENKA WASAARADDA WARFAAFINTA OO LA SHIRAY MASUULIYIINTA IYO SHAQAALAHA.

PUNA GAROOWE 17/8/2000.

Wasiir ku-xigeenku Wasaaradda Warfaafinta, Dhaqanka, Boostada iyo Isgaarsiinta Mudane Jacfar Cilmi Faarax, ayaa kula shiray Mas'uuliyiinta iyo Shaqaalaha Warfaafinta Xarunta Wasaaradda, Wasiir ku xigeenku wuxuu kala hadley masuuliyiiinta iyo shaqaalaha sidii dardar hor loo gelin lahaa hawlaha Wasaaraddu u hayso bulshada iyo siday uga soo dhalaali lahayd, looguna miro dhallin lahaa hadafkii iyo ujeedaddii loo asaasay.

Isagoo si wata hadalkiisi, wuxuu yiri waxaa loo baahan yahay in lala yimaado xisaabtan dhab ah oo lagula xisaabtamo qof kasta wuxuu qabtay ee aan loo baahneyn, dabacsanaan shaqo iyo hoosaasin.

Mar uu ka hadlaayey Wasiir ku xigeenku shirka Carta ee Jabuuti, wuxuu ku tilmaamay inuu yahay mid la marin habaabiyey, danna ugu jirin ummadda soomaaliyeed ee maanta dhibaataysan, kana tarjumeyn Rabitaankooda, dhiba-ato hor leh oo dagaal iyo isku dhac ku soo celinaya.

Wasiir ku xigeenka ka hor waxaa ka hadley shirka Agaasimaha Guud ee Wasaaradda Prof. Maxamuud Ismaaciil oo isagu ka war bixiyay qaabka hawsha Wasaaraddu u socoto, wixii la qabtay iyo wixii qabsoomi waayay, sababaha hortaagan ay u qabsoomi waayeen!!!!

Warsidaha Puntland Tirsi 57 Axad 20 Agoos 2000 Bogga 8

HAWEENKA IYO MASAYRKA.

Haweenka maseerkooda ma waxa uu u badan yahay marka ay hawenku dhallinta yihiin? Mise marka ay waayeelka yihiin?

Haweenka maseeyra ma waxaa ay u badan yihiin qoysaska saboolka ah mise kuwa labadan?

Maxaa keena Maseyrka? Maseyrku ma Gaarsiin karaa Haweenka in ay Disho Dangaladeeda & u badkeeda?

Haddaba marka hore waxaa xusid mudan in la isweydiiyo Magaca Maseerka loo yaqaanno, Bal aan isku dayno macnaha weyn ee uu leeyahay Maseerku.

Anigu fikradaha badan oo dadka kala duwani ka qabaan waxaa ka soo qaadanayaa in uu yahay jacayl siloon oo wax badan u dhimi kara ruuxa dareenkiisa si yar oo fududna maskaxda iyo maankaba u burburinkara.

Marka dhinac kale laga eego sida ay diinteennu ina faraso sheydaanka oo rabbigiisa caasiyey ayaa si yar uga faa'iidaysta Ruuxa marka uu Caroodo maskaxdiisana wax galaan, dabadeed ayuu sawir aan jirin siiyaa markiiba kaga yool gaari karo waxa ka caraysiiya waaana cadow xun sheydaanku oo ummadda ku dhex dhuumaalaysta loona baahan yahay in laga fogaado.

Haweenka maseerkoodu waxaa uu u badan yahay minyarada oo kaga sii xun marka min weyntu ma seerto, sida uu sheegayo Abwaan soomaaliyeed ee la oran jiray (Carays Ciise) waxa uu yiri.

(Minyaro uu Galay maseyr min weyntii ay maslixin masalo weeyaan la maqal).

Soomalidii horena waxaa ay oran jireen "minyaro maseyrtay waa maskax quruntay"

Midda ugu qotada dheeri waxay tahay ee dad badani isweydiin karaani maseyrku ma waxaa uu u badan yahay qoysaska ladan mise kuwa saboolka ah, fekarka nin gaajo qabaa hal meel buu wax ka arkaa oo culayska saaran iyo sida uu uga badbaadin lahaa naftiisa & ubadkiisa ayuu had iyo jeer xeeriyaa, halka qosyka ladan ay had iyo goor ay mashquulka tahay sidii ay nafteeda iyo dharkeeda u qurxin lahayd, haweenka ladan oo dhaqaalaha haystaa iyaga waxaa keliya oo ay ka fekeraan sidii ay saygooda u raalli geli lahaayeen waxaana ay ku xeel dheer yihiin sidii ay ninka buste qoyan u saari lahaayeen si aanu marna u hindisin in uu meel kale reerka ugu naq raacin.

Waxaa kaleeto oo iyana Beryaan dambe caan ku noqotay Gobolada soomaaliya guud ahaan, gaar ahaanna kuwa nabada ay ka jrito siiba Gobolada Puntland iyo Soomaaliland in ay haweenku bilaabeen iyaga oo marmarsiinyoonaya Ereyga masayrka in ay Dil, Gacan ka hadal ah iyo saliid iyo milix biyo karkarsan intaba ay ku laayaan ragooda, taas oo sababtay in badani ay u dhintaan amaba halis ku galaan. Bal dangalo iyada hadalkeeda daaye xaggee joogtaa!!!!??

Maseerka Haweenka waa naf jeclaysi xun oo qiimahiisu yahay lahaanshaha sayga ragguna dhibaato ayey kala kulmaan.

Waxaad arkaysaa ragga qaaarkiis oo xaaskooda labaad u fura qancin oo- ridooda kowaad.

Waxaad arkaysa haween masayra oo ku qanca xaal marin saygu u fidiyo.

Maseyrku ma aha mid ku kooban Haweenka balse maseyrku waa shucuur gala yar iyo weyn Rag iyo Dumarba, dhallin iyo waayeel bal eeg sheekadan ku saabsan Haween soomaaliyeed oo masayrtay, waxaana ay ka dhacday Dalka Sucuudi Arabia waanatan:-

Xasan oo nin taajir ah ayaa lahaa Xaas iyo Carruur badan ooridii u dhashay Carruurta hore oo Carruurteedu kortay ayuu Xasan Guursaday oori labaad, labadi xaas kalgacal iyo si afgarad wanaagsan baa dhex maray oo Carruurtoodu nolol wacan ay ku noolaadaan oo ay waalidnimo ku dheehan tahay, waxaa uu waqtigu socdo min yaradii oo umul ahayd ayaa min weynbtii u timid iyada oo markaas soo xajiday Seefna soo samaysatay, sida Caadadu ahayd min weyntu miyarada Guriga ka hagaajin jirtay Balse xilligan min weynta talo ayaa ku qarsoonayd, Qolkii ummusha ayey ka buuxisay naafto, minyaradu musqul ayey ku jirtay minweyntu halkeedii ayey taagnayd oo belaayo u diyaar ahayd oo Seeftii ay Gacanta ku Haysatay kur ka kaga jrtay minyardu Gabar yar oo umushu dhashay ayaa taagnayd oo arkaysay Hooyadeed oo la dilay, Gabadhii Argagax ayey qaaday meeshii ayey min weyntii doontay in ay Gabadhii yarayd in ay ku disho, nasiib ayey kaga fikatay, Gabadhii halkii ayey ka Carartay oo walaalaheed dhacdadii u sheegtay.

Telefoon ayaa booliiska loo diray min weyntii oo la fadhida Islaan ay macruuf yihiin Gurigeeda ayaa Booliiskii u yimid oo Minweyntii laga taxaabay halkii ayaa xallintii dhibaatada loo Dhaqaaqay Carruurta min weynta waxay isku raaceen in hooyadood la dilo intii ay seegi lahaayeen walaalahood, ninkii ragga ahaa ayay ku furfurantay Hogaamintii labada qoys aan hooyada lahayn.

Qiso kale oo maseyr ku timid:-

Haweenay reer falastiin ah ayaa Gabar ay dhashay, Gabadhii waxa ay diiday in ay nuugto naaska Hooyada Haween & Dharar gabadha yari waa ay ooyi jirtay Hooyadeedna dhibaato ayey kala kulantay, dereskeedii ayaa Hooyadii waxa ay kula taliyeen in dangaladeeda naaskeeda loo dhigo, dangalada oo markaas iyaduna umul ahayd, Dangaladii ayaa loo yeeray, ilmahii loo dhiibaysi ay naaska ugu dhigto Gabadhii yarayd naaskii ayey qabsatay oo hintiina waa ay daysay hawenaydii Gabadha dhashay qaracan ay qaaday halkii ayey ilmaheedii ku dishay illeyn maseyrku wax walba waa uu dilaa xataa dhallaanka Booliiskii Dalka Falastiin ayaa haweenaydii gacanta ku dhigay sidaa ayey xukunku ku sugaysaa.

(QoreShukri Cali Jaamac Bosaaso)

[Country]