ASALAAMU CALEYKUM Walaalayaal,

Salaan Kadib waxaan jecelnahay inaa lawadaagano dhamaanba shacbiga Soomaaliyeed talo iyo tusaalaba.

AFEEF: ISUBAHAYSIGA DANTAGUUD EE SOOMAALIYA waa urur madaxbanaan oo ka dhaxeeya dhalinyaro fara badan ( Rag iyo Dumarba leh) oo isugu jira : Aqoonyahano, Shaqaale, Culumaa-udiin iyo Arday Soomaaliyeed oo ku kala nool qaaradaha kala duwan ee dunida. Xubnahu waxay ka kale yimaadeen degmooyin kala ah Soomaaliya afarteeda gees , iskumana raacin qabiilaysi iyo gobolaysi. Waxay Isubahaystay inay meel uga soo jeestaan Dantaguud ee Soomaaliweyn oo aad moodo in waayahaan dambaba ay noqotay mid cidwalba oo hoosta ku wadata dan gaar ah ay afka ka sheegtaan Soomaalinimo ayago ku adeeaganaya qabiil, hunguri-raac iyo kala qaybinta ummada. Xarunta Isubahaysiga waa Chicago, IL ee dalka Mareykanka.

Marxalada Soomaaliya oo waji cusub la soo baxday " DAWLAD KU MEEL GAAR AH " ayaa waxay abuurtay in ay dhaliso xiiso fara badan oo jahawareersan; kaaso isugu jira : Kuwo raacasan natiijada ka soo baxday Jabuuti; waayo waxay u arkaan in danta Soomaaliyeed ku jirto, Kuwa kalaa u raacsan waayo waxay uga jeedaan shaqsi ku abtirsada qabiilkooda oo kursiga ku fadhiya. Kuwa ku diidan hebel ma helin cadkiisi iyo Kuwa ku diidan fikrad-ahaan ee u arka in Soomaali ay u tahay majaro-habaabis qarsoon.

Waxaanu jeclnahay inaan ku darsano codkeena arrintaas , anagoo ku dadaalayna inaan u fiirino waxay nalatahay sida Dantaguud ee Soomaali-weyn u saamayn doonto.

Dhibka maanta Soomaaliya ku jirto ma'aha mid habeen qur ah ku yimid, ma'aha mid ay duufaan ama dhulgariir uu keenay. Waa mid waqti badan soo dhisantay oo ay ka soo shaqeeyen shakhsiyo kala duwan mudadii 21kii sano ee taliskii Askarta iyo 10kii sano oo Dagaalka sokeeye. Mudadaas oo shacbiga Soomaalida lakala qayb qaybshay oo la iska horkeenay ayagoo loo adeegsaday qabiil iyo lacag. Dhiig badan oo dad masaakiin ah ayaana ku daatay, hanti farabadan oo mid gaar ah iyo midii qarankana waa lagu boobay, waxaana ka soo baxay dad hub iyo lacagba haysta oon ogolayn Nabadi inay dhalato hadaysan ayagu dadka madaxa ka taagnayn.

Waxaan cidna ka qarsoonayan in Barlamaanka Jabuuti lagu dhisay, ay ka buuxaan shaqsiyadii dhibka na haysta gacanta ka geysatay, sida Cali Mahdi, Gaani, Cumar Xaaji, Cabdiqaasim Salaad, Cadow, Jilicow , Cali Khaliif, Jaamac Yare, Shatigaduud, Xasan , Bile , Muuse, Maxamed Saciid,Cabdulaahi Cosoble, Maxamed Shiikh iwm. Haa, isla Barlamankaas waxaa ku jira ayaguna dad kale oon dambi kulahayn burburka Soomaaliya. Waxaa yaab lahayd in Cabdiqaasim la weydiiyay dhawr jeer waxuu ka qabo dadka lugta kulahaa burburka Soomaaliya; sidii asaga( Cabdiqaasim) uu usoo baxay cafis xag Alle ka yimid amase laga dhigayo nin aan ku luglahayn burburka. Halkeebaa lagu arkay in axadkii ugu badnaa jagada Wasiirnimada tariikhdii taliskii Askarta uu noqdo ilmo saqiir ah oo xalay dhashay. Burburintii Hargeysa Cabiqaasim maxuu ahaa?, Cadaadintii iyo sumayntii ceelash Mudug iyo Bari Cabdiqaasim maxuu ahaa?, Layntii wadaada Soomaaliyeed dhowrkii jeer oo kala duwana Cabdiqaasim maxuu ahaa?, Xeebtii geerida ee dhalinyarada lagu laayay Cabdiqaasim maxuu ahaa?. Jawaabtu waa WASIIR ( Xubnaha uga sareeya ee dawlad laga noqdo) daacad u ah Taliyahiisi.

Waxuu ku marmarsiyooday Cabdiqaasim " waxaan ku beegmay Janareyshin ah inay u shaqeeyaan taliskaas", sheekadaas way u shaqeyn wayday gacanyara-yaashii Hitler ama haatan kuwa Milosevic. Waxaa xus mudan dad badan oo ah Janareyshinka Cabdiqaasim ka hadlay inay ka dhiidhiyeen xumaha lagu sameeynayao ummada, diideena in loo adeegsado cadaadinta shacbigooda; kuwaaso qaxootinimo ka biday Paycheck-ga ku xiran hawl-ka-qaadashada dibin-daabyeenta Umadooda. Dad fara badan ayaa ka xumaaday in Cabdiqaasim u magaacabay dambiilayaal kale sida: Galaal, Kaahiye iyo Jilicow inay dib u dhisaan ciidamada Soomaaliya. Waxaa iswyediin mudan " Afkeebu ugu sheegii karaa gacanyarayaashiisi shalay markuu ahaa Wasiirka Arrimaha Gudaha , danbiilayaal baad tahiin oo amrkaygaad qaadan jirteen ".

Waxaa ka dhacaysaa xataa anaa-dii Fircoon iyo lataliyahiisi.

Waxaa kaloo yaab leh in dad badan oo diidana inay dawladnimo xaq ah timaado shalay ay maanta calanka lulayaan ayagoo u arka in ay hadda qabiilaysi wax ku boobi doonaan, qof alaale qofkii farta ku fiiqana dhaliilaha shirkii Jabuuti keenay iyo qabiilaynta Barlamaanka lagu dhisay, lagu eedeyo 'Soomaali-diid".

Bal "dhurwaa hilbo ku raro" oo haka hadlin soo arrin sirgaxan ma'aha. Waxaa ayaguna mudan xus sida ay BBCdu ugu durbaan tumayso Cabdiqaasim ayagoo ka faa'idaysanayaa shacuurta dadweynaha Soomaaliyeed ee sharafta calankooda jecel in ay yiraahdaan " maanta waxaa calankii Soomaaliya la dhex-suray calamaantii kale ee dunida ee xarunta UN ta ka dhex taaganaa ". Runta waxay tahay calanka Soomaaliyeed 10kii sano maalin lama dajin oo meeshiiso ka dhex babanayay. Kooxo kale oo ah meelaha "website"ka ee Soomaalida ka raadsato wararka ayana ay isu badaleen kuwa shaqo ka dhigta sacabatunka Cabdiqaasim iyo Barlamaankiisa oo kala shaandheeya wararka qaatana kuwa raacsan dawlad ku sheega Jabuuti dhistay.

Waxay nagu kailftay inaanu fiirino sida xaqa iyo Dantaguud ee Soomaaliya ku jirto oo ah in aanan, intaan ka carareyno dhinac istaaga danaysatayaasha gaarka ah , aanan ilaawin wadada saxda ah, oo aysan sidaas garab nooga helin qarandumisyadii hore. Waxaanuaanu leenahay :shacbiga Soomaaliyeed uma ay qalanto inay hagaan ragii shalay burburka u keenay. Waxaa afka Ingriisiga lagu hadal qabsaada "adding an insult to an injury" markaano kale.

Waxaa ugu dambeyn mudan xus inay noqoto difaac: waxaa lagu doortay Cabdiqaasim doorasho demoqraadi ah. Waxaa isweydin leh : waxav Soomaalida lakala doorsiiyay Cadow, iyo Cabdiqaasim. Waad kaad qaadataaba Acuudu Bilaahi.

Walaalayaal , Soomaalinimado waa inay ka waynaata: qof, qabiil, koox iyo danta gaarka ah. Aayaheen waa isku xiran yahay oo ma kala maarmano. Hal xaaran ahna nirig xalaal ah ma dhasho, sidaas awgeed Barlamaan iyo Dawlada ku saleysan qoonda-qoondayn qabiil iyo rogaal celin dadkii huwanta ahaa ee meesha xun horay noo dhigay, maslaxda waarta ka ma imaan karto. Indhaha aan kala furno oon garawsano inaan ummada qura oo isleh nahay oo inta qof nagamid ah dulmanyahay, kuligeen wada dulmanahay.

Allahayow jidka toosan nagu rid oo hogaanka noogu dhiib adoonkaaga daacada ah . Aamin.

Gudoomiyaha ISUBAHAYSIGA DANTAGUUD EE SOOMAALIYA F. Kilwe